fbpx
Föstudagur 19.apríl 2024
Eyjan

Þegar Skúli var afhjúpaður

Egill Helgason
Sunnudaginn 4. nóvember 2018 13:35

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Hér er ljósmynd frá 18. ágúst 1954. Hún sýnir þegar afhjúpuð var standmynd af Skúla Magnússyni fógeta í garðinum sem er núorðið ýmist kallaður Fógetagarður eða Víkurgarður. Eitt sinn var það blóma- og jurtagarður Schierbecks landlæknis – má segja að þar hafi hafist almennileg gróðurrækt í Reykjavík fyrir alvöru. Og nú standa deilur um þennan garð, hvort honum sé ógnað af hótelvæðingu í Miðborginni.

En Skúli er í deiglunni núna, því nýkomin er út bók Þórunnar Jörlu Valdimarsdóttur þar sem saga hans er rakin. Bókin heitir, Skúli fógeti – Faðir Reykjavíkur.

Styttan sem var vígð þennan sumardag 1954 er dálítið sérstök fyrir þær sakir að enginn veit í raun hvernig Skúli leit út. Hún er tilgáta, búin til af listamanninum Guðmundi Einarssyni frá Miðdal. Skúli er áberandi stór á styttunni, herðabreiður og með mikla fætur. Höggmyndin er reyndar mjög í anda listaverka frá því fyrir miðbik tuttugustu aldar, fagurfræðin er dálítið eins og komin úr ríkjum þar sem ríkti einræði.

En það er semsagt ekki vitað hvernig Skúli leit út. Af þessum mikla manni í sögu Íslands er ekki til nein mynd þótt hann hafi lifað langa ævi á þeirra tíma mælikvarða, orðið 83 ára.  Jón Espólín annálaritari lýsir honum svo:

„Hann var hár meðalmaður á vöxt og ei mjög gildur, kvikur mjög, skarpeygur og nokkuð varaþykkur, mikill rómurinn og sem hann beit á vörina þá hann talaði.“

Í þessa lýsingu vantar að Skúli var líklega örum settur í andliti eftir að hafa fengið bólusótt.

Það var mikil seremónía þegar styttan var vígð. Frá því segir í Morgunblaðinu að þúsundir gesta hafi fylgst með. Það var Verslunarmannafélag Reykjavíkur sem lét gera styttuna – og hún var sett upp á staðnum þar sem Innréttingar Skúla voru eitt sinn, fyrsti vísirinn að iðnaði á Íslandi. Á þeim tíma var ekki mikil róttækni í VR. Styttan var afhent Gunnari Thoroddsen, sem þá var borgarstjóri, en svo var flutt kvæði sem Tómas Guðmundson skáld hafði ort í tilefni atburðarins.

Á þessum tíma var mikill metnaður í þá átt að fegra borgina. Hefur sjálfsagt ekki veitt af. Á sömu blaðsíðu í Morgunblaðinu segir frá stofnun listaverkanefndar Reykjavíkur. Formaður nefndarinnar var áðurnefndur Tómas Guðmundsson en hún átti að gera tillögur um:

„1. Öflun höggmynda og staðsetningu til skreytingar í skrúðgörðum og á öðrum opnum svæðum.

2. Skreytingu opinberra bygginga innan húss og utan, með höggmyndum, málverkum eða öðrum listaverkum.“

 

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Pennar

Mest lesið

Nýlegt

Eyjan
Í gær

Guðjón Auðunsson: Áhyggjur af því að áhrif vaxtahækkana eigi eftir að bíta almenning alvarlega

Guðjón Auðunsson: Áhyggjur af því að áhrif vaxtahækkana eigi eftir að bíta almenning alvarlega
Eyjan
Í gær

Jón Gnarr: Forseti tali íslensku á alþjóðavettvangi – íslenskan á að fá að hljóma

Jón Gnarr: Forseti tali íslensku á alþjóðavettvangi – íslenskan á að fá að hljóma
Eyjan
Fyrir 3 dögum

Lýsa vantrausti á ríkisstjórnina, krefjast þingrofs og nýrra kosninga

Lýsa vantrausti á ríkisstjórnina, krefjast þingrofs og nýrra kosninga
Eyjan
Fyrir 3 dögum

Mannréttindadómstóll Evrópu slær á puttana á íslenska ríkinu – Brutu gegn rétti til frjálsra kosninga

Mannréttindadómstóll Evrópu slær á puttana á íslenska ríkinu – Brutu gegn rétti til frjálsra kosninga
Eyjan
Fyrir 4 dögum

Ole Anton Bieltvedt skrifar: ESB er miklu meira en sameiginlegur markaður og evran

Ole Anton Bieltvedt skrifar: ESB er miklu meira en sameiginlegur markaður og evran
Eyjan
Fyrir 4 dögum

Gamli kanslarinn vill fá skrifstofuna sína aftur – Ekki líklegt að það gangi eftir

Gamli kanslarinn vill fá skrifstofuna sína aftur – Ekki líklegt að það gangi eftir
Eyjan
Fyrir 5 dögum

Sögusagnir sem borgin vísaði á bug eiga sér meiri stoð í raunveruleikanum en af er látið

Sögusagnir sem borgin vísaði á bug eiga sér meiri stoð í raunveruleikanum en af er látið
Eyjan
Fyrir 5 dögum

Orðið á götunni: Fylgið minnkað um helming – 40 þúsund vantreysta Bjarna sem sætir afarkostum VG

Orðið á götunni: Fylgið minnkað um helming – 40 þúsund vantreysta Bjarna sem sætir afarkostum VG