Meðal efnis sem var rætt í síðasta þætti af Silfrinu var fjölgun öryrkja. Síðustu tíu árin hefur þeim fjölgað um 1200 til 1800 á ári.  Fjölgunin er mest í tveimur hópum, annars vegar meðal ungra karlmanna á aldrinum 20 til 30 ára og hins vegar meðal kvenna á aldrinum 30 til 40 ára.

Í umræðunum kom fram að ungu karlarnir yrðu öryrkjar vegna andlegra veikinda en konurnar aðallega vegna stoðkerfisvandamála.

Nú er á sama tíma rætt um faraldur morfínskyldra efna á Íslandi – hann upphófst í Bandaríkjunum í tengslum við sterk verkjalyf sem lyfjafyrirtæki markaðssettu. Dánartíðni ungra fíkla sem misnota þessi lyf er mjög há, það er auðvelt að taka of stóra skammta í ógáti.

Hjalti Már Björnsson, læknir á bráðavaktinni, sagði í viðtali í Morgunútvarpinu að alvarleiki fíknifaraldursins sé „að minnsta kosti jafnmikill og umferðarslysin“. Virðist þó vera að íslensku þjóðvegirnir séu að verða einhverjir þeir hættulegustu í heimi miðað við eilífar fréttir af bílslysum.

Þessi lyf eru gefin vegna þrálátra verkja. Fæstir sjúklingar byrja að taka þau að gamni sínu. Það er líka oft svo í hinu aðþrengda heilbrigðiskerfi að erfitt er að komast í meðferð sem virkar. Fólk hrekst um án þess að fá viðeigandi og heildstæð úrræði. Og þá er oft ekki annað til ráða en lyf – og stutt í örorkuna.