Katrín Oddsdóttir, mannréttindalögfræðingur og formaður Stjórnarskrárfélagsins, skrifar opið bréf til Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar, formanns Miðflokksins, á Kjarnanum í dag. Endar hún bréfið á þremur áleitnum spurningum er tengjast ummælum hans í Klaustursupptökunum.
Hún gefur lítið fyrir þær afsakanir sem Sigmundur hefur notað í kjölfar frétta af Klaustursmálinu og segir rök hans fyrir að segja ekki af sér, engan veginn ganga upp, en Sigmundur sagði að ef allir þeir þingmenn sem hefðu talað með slíkum hætti þyrftu að segja af sér, yrði þingið óstarfhæft, þar sem svo fáir þingmenn yrðu eftir:
„Sé það rétt sem þú segir að Alþingi Íslendinga yrði „óstarfhæft“ ef orð þingmanna okkar yrðu gerð opinber má gefa sér að á þinginu hafi safnast einhvers konar „sori þjóðarinnar“. Nýjar skoðanakannanir gefa til kynna að yfirgnæfandi meirihluti þjóðarinnar, eða u.þ.b. 90%, vill að þið sem voruð þátttakendur í þessu samtali segið af ykkur þingmennsku. Ástæða þessarar óvanalegu afgerandi niðurstöðu er einföld: Samtalið samræmist ekki almennri siðferðisvitund fólksins í landinu. Mér þykir sú tölfræði, að nær allir á þingi tilheyri þeim 10-15% landsmanna sem telja að slíkt tal eigi ekki að valda afsögn – í sannleika sagt – afar ólíkleg og held að langflestir, sem slíkar fullyrðingar heyra, hafni þeim sem bæði röngum og ósönnuðum. Það hefur svo einnig komið fram með skýrum hætti af hálfu samstarfsfólks þíns á Alþingi sem hefur sagt opinberlega að þessi fullyrðing þín eigi ekki við rök að styðjast.“
Katrín segir að skýringar Sigmundar séu tilbúningur til þess fallinn að annaðhvort drepa málinu á dreif, eða að hóta með óbeinum hætti samstarfsfólki sínu um að hann muni upplýsa um það sem hann hafi heyrt það segja í gegnum tíðina. Þá segir hún það versta við rökstuðning Sigmundar vera hyldjúpa hugsunarvillu:
„Það sem mér finnst allra verst við ofangreindan rökstuðning þinn er hins vegar það sem ég vil nú koma að og felur í sér hyldjúpa hugsanavillu. Þú virðist telja (og ég hef heyrt þig nota svipuð rök áður) að ef einhver aðili í sambærilegri stöðu og þú sjálfur hefur áður hegðað sér með hætti sem er ámælisverður þá verði það til þess að þér sé sjálfum heimilt að gera slíkt hið sama. Ef þetta er raunveruleg ástæða þess að þú hefur ekki svo mikið sem íhugað að stíga til hliðar sem þingmaður, þá hef ég verulegar áhyggjur af því að þér sé yfir höfuð falið opinbert vald. Þetta segi ég í allri einlægni.“
Þá telur Katrín upp þau tilfelli þar sem henni þykir Sigmundur hafa sýnt af sér hegðun sem gefi til kynna að hann beri ekki sérlega mikla virðingu fyrir lögum Alþingis. Nefnir hún til dæmis lélega mætingu Sigmundar, lögheimilisskráningu hans og Wintris-málið:
„Hér nefni ég í fyrsta lagi sem dæmi þá staðreynd að þú hefur í gegnum tíðina gerst uppvís að því að mæta afar illa í vinnuna sem þingmaður þrátt fyrir að þingskaparlög kveði skýrt á um að það sé þín lögbundna skylda. Í öðru lagi skráðir þú lögheimili þitt í öðru kjördæmi en þú hafðir fast aðsetur í, sem er brot á lögheimilislögum. Þú gafst, í þriðja lagi, ekki upp þá hagsmuni sem fólust í helmingseign á Wintris aflandsfélaginu, sem þú hafðir með málamyndagerningi fært yfir á eiginkonu þína. Þú sagðir auk þess ósatt um tengsl þín við félagið í fjölmiðlaviðtali, kannski vegna þess að með eign ykkar hjóna í félaginu hafðir þú í raun setið báðum megin borðsins í samningaviðræðum sem vörðuðu þjóðina afar miklu. Þetta eru bara dæmi af handahófi sem mér duttu í hug í dag.“
Þá nefnir Katrín að Sigmundur hafi staðfest í upptökunni orð Gunnars Braga Sveinssonar um „sendiherraspillinguna“ og sé því vitorðsmaður í fjórða lögbrotinu, sem sé misnotkun opinbers valds.
Hún segir rökstuðning Sigmundar hættulegan og rangan, út frá siðferðislegum og lögfræðilegum mælikvörðum:
„Dómstólar hafa margoft kveðið á um það að hafa beri að engu varnir í dómsmálum sem byggjast á því að sýkna skuli aðila á grundvelli þess að fjölmargir aðrir aðilar hafi viðhaft sambærilega háttsemi og ákært er fyrir. Það þarf ekkert próf í rökfræði til að skilja að ef þessi rökstuðningur er haldbær væri aldrei hægt að ná framförum í samfélaginu, því í honum felst að til þess að ámælisverð hegðun hafi afleiðingar þurfi að refsa öllum þeim sem mögulega hafa gerst sekir um slíka hegðun. Þannig virkar réttarkerfið auðvitað ekki, heldur sæta þeir refsingu sem hægt er að sanna að hafi framkvæmt ámælisverða hluti. Líkt og við á um þig og vini þína á barnum.“
Í lokin leitast Katrín svara við þremur spurningum sem hún beinir til Sigmundar:
