Árið 1949 samþykkti ríkisstjórn Stefáns Jóhanns Stefánssonar aðild Íslands að Norður-Atlantshafsbandalaginu. Ákvörðunin var mjög umdeild á sínum tíma, og fjöldi manns safnaðist saman við Austurvöll þann 30. mars í mótmælaskyni. Eins og frægt er, kom til harðvítugra átaka milli andstæðinga samningsins, lögreglu og stuðningsmanna aðildar.
Greinin er birt með góðfúslegu leyfi Lemúrsins.
Valgerður Tryggvadóttir var þá 33 ára gömul og bjó við Tjarnargötu. Hún fylgdist með atburðunum þennan dag og tók nokkrar magnaðar ljósmyndir af framvindu mála.
Talið er að um 8–10 þúsund manns hafi verið á Austurvelli þennan dag. Átökin voru hörð og þeim lauk ekki fyrr en lögreglan dreifði táragasi um þetta annars friðsæla torg í hjarta Reykjavíkur.
Skrif dagblaðanna í kjölfar atburðanna bera glöggt vitni um andstæðurnar í íslenskum stjórnmál á þeim tíma. Þjóðviljinn sagði að ákvörðun Alþingis hefði verið tekin „í skjóli ofbeldis og villimannlegra árása á friðsama alþýðu“ og kallaði þá sem samþykktu aðild að NATO Bandaríkjaleppa. Morgunblaðið sparaði heldur ekki stóru orðin og sagði að „trylltur skríll hefði ráðist á Alþingi“.
