Þetta er stórundarlegt og pínu sorglegt myndskeið af Fox sjónvarpsstöðinni. Það er náttúrlega að æra óstöðugan að eltast við allt ruglið á þeirri sjónvarpsstöð – en þetta snertir okkur aðeins.

Þarna er sjónvarpskonan Trish Regan að bera saman Danmörku og Venesúela. Samkvæmt henni vill enginn vinna í Danmörku, þetta er ríki hræðilegrar skattkúgunnar, með ókeypis skóla og háskóla, fólki sé meira að segja boðið fé fyrir að fara í skóla. Það sé raunveruleiki sósíalismans – unga fólkið útskrifist en enginn hafi hvata til að gera neitt.

Danmörk sé því eins og Venesúela – mórallinn sé algjört framtaksleysi í boði ríkisins.

En svo er hægt að líta á staðreyndir. Á grein World Economic Forum er hægt að finna tvær greinar sem fjalla um þetta. Félagslegur hreyfanleiki er svo til úr sögunni í Bandaríkjunum. Það er gríðarlega erfitt fyrir fólk að færast milli stétta. Ástæðan liggur í þjóðfélagsgerðinni; góðir skólar eru til dæmis rándýrir og ekki fyrir nema börn efnafólks að komast í þau. Ójöfnuðurinn er svo gríðarlegur að þeir sem eru neðst í þjóðfélagsstiganum geta ekkert þokast upp. Þeir eru fastir.

Hér er grein frá 2016 þar sem Bandaríkin og Danmörk eru borin saman. Þar segir að norræna módelið bjóði upp á félagslegan hreyfanleika án þess að draga úr framleiðni. Og svo er hér önnur grein þar sem segir að það sé líklegra að fólk geti upplifað „bandaríska drauminn“ í Danmörku en í Bandaríkjunum.

Höfundar síðarnefndu greinarinnar eru Kate Pickett og Richard Wilkinson en þau skrifuðu fræga bók um ójöfnuð sem nefnist The Spirit Level. Wilkinson var eitt sinn gestur hjá mér í Silfrinu. Þetta graf er úr  bókinni og sýnir samhengið milli ójöfnuðar og félagslegs hreyfanleika. Eins og á svo mörgum öðrum mælikvörðum eru það Norðurlöndin sem koma best út.