Landhelgisgæslan fær afhentar tvær þyrlur af gerðinni Super Puma H225 um næstu áramót, á leigu frá Knut Axel Ugland Holding AS í Noregi. Gæslan hefur verið með tvær slíkar þyrlur á leigu, af eldri gerð, sem verður skilað í staðinn. Leiguverðið verður það sama. Frá þessu er greint í Fréttablaðinu.

Þyrlurnar sem gæslan fær í staðinn eru afar óvinsælar í Noregi, þar eru þær eru kallaðar „fljúgandi líkkistur.“

Norski fréttamiðillinn tu.no segir í fyrirsögn um þyrlurnar sem leigðar verða til Íslands: „Enginn vill fljúga þeim í Noregi – nú eiga hinar umdeildu þyrlur að bjarga mannslífum á Íslandi í staðinn.“

Inn í fréttinni segir að þyrlurnar njóti lágmarkstrausts umhverfis Norðursjó, eftir mörg slys í Bretlandi og Noregi. Þá er viðhorfið sagt annað nokkru vestar í Atlantshafinu, sem er Ísland.

Þyrlur af þessari gerð hafa lent í slysum upp á síðkastið. Þrettán létust þegar þyrla af þessari gerð fórst við olíuborpall í Noregi 2016. Þá fórust fjórtán í Skotlandi árið 2009 í þyrlu sömu gerðar. Bæði slysin voru rakin til bilunar í gírkassa.

Samkvæmt könnun frá árinu 2017 sögðust 90% starfsmanna á olíuborpöllum á svæðinu andvígir að taka slíkar þyrlur í notkun á ný og neituðu 65& að fljúga í þeim á ný. Eru þyrlurnar nefndar „fljúgandi líkkistur“ af starfsmönnum.

Þyrlurnar eru framleiddar af Airbus. Að sögn Ásgeirs Erlendssonar, upplýsingarfulltrúa Landhelgisgæslunnar, brást framleiðandinn við með miklum úrbótum á gírkassanum og jók viðhaldskröfur sínar verulega. Niðurstaðan var sú að líftími gírkassanna er nú þúsund flugtímar, í stað fjögur þúsund flugtíma áður.

Ásgeir segir við Fréttablaðið að tortryggni í garð þyrlanna sé skiljanleg, en:

„Staðreyndin er engu að síður sú að sérfræðingar í flugöryggismálum, flugmálastjórn Bandaríkjanna og Flugöryggisstofnun Evrópu hafa staðfest öryggi vélanna auk þess sem ráðist hefur verið í umfangsmiklar endurbætur á vélinni af hálfu framleiðandans.“

Þá er greint frá því að sökum slysanna hafi verðið á þyrlunum hrunið um allt að 80%  Þá hafi stjórnarformaður bandaríska félagsins ERA, Chris Bradshaw, sem hafi notast við þessar þyrlur, sagt þær verkefnalausar síðan í slysinu í Noregi. Hann sé ekki sannfærður um öryggi þeirra, þrátt fyrir að flugyfirvöld hefðu aflétt flugbanninu á þeim. Segir hann að Airbus hafi aðeins fundið leið til að greina vandann, en ekki lagfært hinn undirliggjandi galla.

Ásgeir ítrekar við Fréttablaðið að þyrlurnar séu öruggar:

„Léki einhver vafi á lofthæfi eða flugöryggi vélanna hefðu stofnanirnar ekki aflétt þeim takmörkunum sem settar voru á í kjölfar slyssins.“