Jón Steinsson hagfræðingur segir mjög gott mál að taka 5.000 og 10.000 króna seðlana úr umferð, undir það tekur Gylfi Magnússon fyrrverandi viðskiptaráðherra. Ákvörðun Benedikts Jóhannessonar fjármála- og efnahagsráðherra um að taka seðlana úr umferð á næstunni hefur vakið hörð viðbrögð, segir Egill Helgason að þetta sé „einhver fávitalegasta efnahagsaðgerð sem maður hefur heyrt um“ og segir Máni Pétursson að þetta sé árás á alþýðu landsins gerð til að auka hagnað kortafyrirtækja.

Jón Steinsson lektor í hagfræði við Columbia háskóla segir í samtali við Eyjuna að mikilvægasta ástæðan fyrir því að leggja seðlunum sé líkt og ráðherra segi, að torvelda skattsvik, svarta atvinnustarfsemi, og glæpastarfsemi:

Með því að taka þessa seðla úr umferð er verið að leggja stein í götu þeirra sem stunda skattsvik, svarta atvinnustarfsemi, og glæpastarfsemi,

segir Jón og vísar í ýmsar rannsóknir máli sínu til stuðnings. Segir Jón að engin raunveruleg þörf sé á stórum peningaseðlum:

Það er vitaskuld mikilvægt að í dag er orðið mjög auðvelt að greiða fyrir alla skapaða hluti á rafrænan hátt. Það er því ekki lengur nein raunveruleg þörf fyrir stærri seðla. Þess vegna vega ókostnirnir við slíka seðla þyngra í dag. Fyrir nokkrum áratugum hefði svona aðgerð haft meiri neikvæð áhrif þar sem rafrænar greiðslur voru erfiðari,

segir Jón, þar að auki auðveldi það Seðlabankanum að lækka vexti:

Hin aðal rökin fyrir því að taka stærri seðla úr umferð er að það auðveldar Seðlabankanum að lækka vexti niður fyrir núll. Þau rök eru reyndar ekki jafn mikilvæg á Íslandi þar sem vextir eru alla jafna mjög háir á Íslandi. En í öðrum löndum eru þessi rök mikilvæg

Greiðslumiðlun á að geta verið ódýrari

Jón telur þó mikilvægt að huga að reglum um færslugjöld í þessu sambandi, undir það tekur Gylfi Magnússon sem segir á Fésbók:

Eðlilegt að stefna að því að hætta alfarið notkun reiðufjár innan fárra ára. Fyrst þarf hins vegar að bæta greiðslumiðlun. Hún á að geta verið miklu ódýrari en núna, raunar nánast kostnaðarlaus. Tæknilausnirnar eru löngu þekktar.

Greiðslumiðlun verði þó varla alveg kostnaðarlaus, en það sé noktun reiðufjár ekki heldur. Varðandi persónuvernd segir Gylfi:

Það á ekkert að fórna persónuverndinni – hún skiptir máli – en það á ekki að hafa hana svo algjöra að skattyfirvöld geti ekki fengið þær upplýsingar sem þau þurfa. Alveg eins og í bankakerfinu – þar er almennt bankaleynd en skattyfirvöld geta fengið upplýsingar þegar beiðnir þeirra uppfylla tiltölulega strangar kröfur.