Eyjan mun fram að kjördegi bjóða framboðum sem taka þátt í Alþingiskosningunum 28. október næstkomandi að svara spurningum um ýmis málefni, allt frá menntamálum til landbúnaðarmála.
Í dag er spurt:
Hver er stefnan í húsnæðismálum? Hverju þarf að breyta varðandi húsnæðismarkaðinn?
Svörum flokkanna er raðað eftir listabókstaf framboðsins.
Björt framtíð telur ákaflega mikilvægt að húsnæðismál, skipulagsmál og fjölskyldumál séu hugsuð heildstætt.
Framsókn vill leysa vanda ungs fólks við fyrstu íbúðarkaup og tryggja fleiri úrræði á húsnæðismarkaði fyrir eldra fólk
Framsókn vill að ungu fólki verði heimilt að taka út það iðgjald sem það hefur lagt í lífeyrissjóð og nýta sem útborgun við íbúðarkaup
Fjárhæðin ber ekki vexti og er án afborgana, en við sölu íbúðarinnar er iðgjaldinu skilað aftur inn í lífeyrissjóðinn. Í Sviss hefur þessi leið nýst vel til að auðvelda fólki að eignast eigið húsnæði.
Framsókn vill afborgunarhlé á námslánum í fimm ár til að mæta ungum fjölskyldum sem eru að kaupa fyrstu íbúðina.
Framsókn vill 300 nýjar þjónustuíbúðir og hjúkrunarrými fyrir aldraða á ári
Stórátak þarf í byggingu á þjónustuíbúðum og hjúkrunarrýmum fyrir aldraða. Framsókn vill að í samstarfi við lífeyrissjóðina verði fjárfest minnst 10 milljörðum árlega til uppbyggingar á 300 hagkvæmum íbúðum og hjúkrunarrýmum fyrir aldraða í þeim sveitarfélögum þar sem þörfin er brýnust.
Framsókn vill fjarlægja húsnæðisliðinn út úr vísitölu neysluverðs og banna verðtryggingu
Framsókn vill húsnæðisliðinn burt úr vísitölunni og banna verðtryggingu á neytenda- og íbúðalánum. Framsókn vill banna ný verðtryggð lán svo heimilum bjóðist hagstæðir óverðtryggðir vextir og skapa hvata og stuðning við heimili til að breyta verðtryggðum lánum í óverðtryggð. Verð á húsnæði hefur að jafnaði hækkað meira en verð á öðrum vörum og þjónustu og skekkir vísitölu neysluverðs. Afleiðingin er að verðtryggðar skuldir heimilanna hafa hækkað um tugi milljarða undanfarin ár.
Varanleg lækkun vaxta á húsnæðislánum til lengri tíma er stærsta hagsmunamál kaupenda og leigjenda húsnæðis. Myntráð er sú leið sem best tryggir varanlegan stöðugleika í gengismálum meðan við höfum krónuna sem gjaldmiðil.
Taka þarf sérstaklega á erfiðri aðstöðu kaupenda fyrstu íbúðar. Þeim verði m.a. gert heimilt að stofna skattfrjálsa sparnaðarreikninga í aðdraganda íbúðarkaupa. Þá þarf að tryggja að áfram verði hægt að ráðstafa séreignarsparnaði til íbúðakaupa í ákveðinn árafjölda.
Endurskoða þarf vaxtabótakerfið þannig að það styðji betur við fyrstu íbúðakaup, t.d. með því að stuðningur við kaupendur fyrstu eignar verði í formi eingreiðslu. Jafnframt þarf að auka framboð húsnæðis og draga úr byggingakostnaði, m.a. með endurskoðun byggingareglugerða.
Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja fólki valfrelsi og fjárhagslegt sjálfstæði til að taka ákvörðun um hvort það vill leigja eða eignast húsnæði. Sjálfstæðisflokkurinn leggur áherslu á að ungt fólk geti eignast eigið íbúðarhúsnæði.
Við viljum auðvelda ungu fólki að kaupa sína fyrstu íbúð en tryggja jafnframt að það eigi kost á leiguhúsnæði á virkum leigumarkaði. Lækka verður byggingarkostnað og tryggja aukið framboð á lóðum og íbúðum. Um leið verði ungu fólki auðvelduð fyrstu íbúðarkaup með bæði skattalegum og vaxtalegum hvötum til sparnaðar, sem standi undir útborgun við fyrstu kaup. Með það að markmiði festi Sjálfstæðisflokkurinn séreignarsparnaðarleiðina í sessi.
Jafnframt verði byggingarreglugerðin einfölduð þannig að stærð og gerð húsnæðis sé háð þörfum og vilja húsbyggjenda, seljenda og kaupenda, en ekki hins opinbera. Þannig má bæði fá fjölbreyttari íbúðamarkað og lækka íbúðaverð, ekki síst fyrir ungt og efnaminna fólk.
Stuðla þarf að því að virkur leigumarkaður byggist upp á Íslandi eins og í flestum nágrannalöndum okkar. Það er gert með því að gera leigumarkað fýsilegan fyrir fasteignafélög og jafnframt tryggja betur hag leigjanda hvað varðar leigukjör. Leigumarkaður er nauðsynlegur til að tryggja sveigjanleika sérstaklega fyrir ungt fólk, sem vill ekki binda fé í fasteign og fyrir erlenda starfsmenn sem hafa ekki hug á að festa sér íbúðarhúsnæði.
Við viljum afnema afskipti hins opinbera af greiðslumati og ábyrgðum á lánum vegna húsnæðiskaupa.
Sjálfstæðisflokkurinn vill leita allra leiða — bæði hjá ríki og sveitarfélögum — í húsnæðismálum, svo tryggja megi aukið framboð lóða og lægri byggingarkostnaður. Þannig næst stöðugleiki og eðlilegt jafnvægi á fasteignamarkaði.
Komið verði á fót félagslegu kaupleigukerfi sem tryggi að ungu fólki sé gert kleift að eignast eigið heimili. Um 30 þúsund Íslendingar hafa yfirgefið landið í leit að betri lífsgæðum. Við viljum fólkið okkar aftur heim með því að greiða götu þess m.a með hagræðingu og lækkun húsnæðis- og leigukostnaðar.
Byggjum fyrir framtíðinaStjórnvöld þurfa að taka húsnæðismálin alvarlega.
Byggjum upp ný heimili um allt land. Ódýrar íbúðir handa þeim sem eru að feta sín fyrstu skref í lífinu, fjölskylduvænar íbúðir og íbúðir til langtímaleigu fyrir þá sem vilja frelsi og sveigjanleika.
Setjum öryggi og réttindi leigjenda í forgang.
Látum það ekki bíða lengur.
Húsnæðiskreppan hefur á undanförnum árum þrengt mjög að kjörum allrar alþýðu. Vandinn er ekki skortur á húsnæði heldur vaxtaokur og að húsnæðismarkaðurinn hefur lengi verið ofurseldur fjármálakerfinu. Þúsundir fjölskyldna hafa verið sviptar aleigunni og reknar út á götu undanfarin ár.
Fjármálafyrirtækin stjórna markaðnum með því að hindra aðgang almennings að húsnæðislánum þegar verðið er lágt en lána í staðinn útvöldum fjárfestum til stórtækra uppkaupa á fasteignum. Eftir því sem verðið hækkar er svo smám saman opnað fyrir húsnæðislán til almennings. Valið verður milli okurvaxta og okurleigu, sem einnig ræðst af okurvöxtum.
Með félagsvæðingu fjármálakerfisins kemur félagslegt fjármagn til húsnæðiskaupa og til að byggja félagslegt leiguhúsnæði. Alþýðufylkingin mun beita sér fyrir því að fyrir árið 2020 eigi allir kost á vaxtalausu láni til hóflegra íbúðarkaupa, eða félagslegu leiguhúsnæði þar sem leigan þarf ekki að standa undir vaxtaokri.
Íbúðalánasjóð á að leysa undan fráleitum okurskuldbindingum sínum við fjármálakerfið með lagasetningu sem riftir þeim einfaldlega og heimilar Íbúðalánasjóði að gera skuldir sínar upp.
Húsnæðismál hafa alla tíð verið eitt af meginverkefnum jafnaðarmanna þar sem húsnæðisöryggi óháð efnahag eða félagslegri stöðu er forsenda jafnra tækifæra og almennrar velferðar. Ráðast þarf í kraftmiklar aðgerðir strax þar sem ástand á húsnæðismarkaði er alvarlegt og bitnar harkalega á þeim sem síst skyldi. Við viljum öruggt húsnæði fyrir alla, og ætlum að stuðla að uppbyggingu 6000 leiguíbúða á vegum félaga sem starfa án hagnaðarsjónarmiða. Ríkisvaldið hefur ekki gert nóg til þess að bregðast við þessum vanda og þarf að vinna að honum í samstarfi við sveitarfélögin.
Samfylkingin leggur áherslu á að:
Tryggja þarf húsnæðislán fyrir alla tekjuhópa þannig að þeir sem vilji eignast eigið húsnæði eigi þess kost. Jafnframt þarf að tvöfalda stofnframlög til uppbyggingar leiguhúsnæðis þannig að raunverulegir valkostir verði í boði fyrir ungt fólk á húsnæðismarkaði. Húsnæðisbætur þarf að hækka og samræma fyrir eigendur og leigjendur. Markmiðið er að húsnæðiskostnaður fari ekki yfir fjórðung af ráðstöfunartekjum. Mikilvægt er að styðja við uppbyggingu húsnæðis á félagslegum forsendum í samvinnu við verkalýðsfélög og sveitarfélög. Lögfesta á heimildir til sveitarfélaga til að setja ákveðið þak á hækkun leigu til að tryggja öryggi á leigumarkaði.
Raunverulegir valkostir verði í boði fyrir ungt fólk á húsnæðismarkaði með því að tvöfalda stofnframlög til uppbyggingar leiguhúsnæðis og hækka húsnæðisbætur. Tryggja þarf lán fyrir alla tekjuhópa þannig að þeir sem vilji eignast eigið húsnæði eigi þess kost. Markmiðið er að húsnæðiskostnaður fari ekki yfir fjórðung af ráðstöfunartekjum.
