Spurningar um Vestfirði vegna Alþingiskosninganna 2017, sem sendar voru öllum forsvarsmönnum framboða í Norðvesturkjördæmi.
Tilefni: Skýrsla Byggðastofnunar um hagvöxt landshlutans 2008 – 2015. Útg. ágúst 2017.
Upplýsingar sem fram koma í skýrslunni:
Hagvöxtur á Vestfjörðum: -6% , en +4% á landinu öllu.
Íbúaþróun: -4,6% , en +4,3% á landinu öllu.
Framleiðsla á mann: -2%, en 0% á landinu öllu. „2,7 milljónir króna á Vestfjörðum og 3,2 milljónir króna á landinu öllu.
Framleiðsla: 31% allrar framleiðslu á Vestfjörðum er í sjávarútvegi. Sjávarútvegur er 8% af framleiðslu landsins í heild.
Ársverk: 24% ársverka á Vestfjörðum er í sjávarútvegi og 2% í fiskveldi
Launatekjur á ársverk: Á Vestfjörðum voru launatekjur á ársverk að jafnaði 8% minni en að jafnaði á öllu landinu, en fyrir fáeinum áratugum voru meðaltekjur á Vestfjörðum hærri en annars staðar (bls 3).
Fiskveiðar: Laun á ársverk eru lægri í fiskveiðum á Vestfjörðum en annars staðar (bls 14).
Fjárhagsstaða fyrirtækja: Árið 2015 skulduðu útgerðir og iðnaðarfyrirtæki að jafnaði meira á Vestfjörðum en annars staðar (bls 6).
Hlutdeild Vestfjarða í atvinnugreinum: Árið 2015 var 7% af framleiðslunni í sjávarútvegi á Vestfjörðum og í ferðaþjónustu 1% ( bls 7 og bls 9, skipting þáttatekna). [Innskot ritstjóra: Hlutur Vestfirðinga í sjávarútvegi var um 16% um 1990.]
Fjármálaþjónusta og tryggingar 2015 á Vestfjörðum: aðeins ¼ af því sem umsvifin voru 2008. (bls 14).
Fasteignir á Vestfjörðum: Fasteignaverð er hvergi lægra en þar. Staðgreiðsluverð á fermetra í sérbýli var 88-89 þúsund krónur að jafnaði árið 2015, rúm 40% af landsmeðaltali.
Með vísan til ofangreindra upplýsinga er þess óskað að eftirfarandi spurningum verði svarað :
1. Hvernig hyggst þinn flokkur auka hlutdeild Vestfirðinga í sjávarútvegi og ferðaþjónustu á næsta kjörtímabili ?
Viðreisn leggur mikla áherslu á bættar samgöngur á Vestfjörðum. Ljúka þarf veglagningu um Teigsskóg. Nauðsynlegar endurbætur á Dynjandisheiði og nærliggjandi vegum á sunnanverðum Vestfjörðum þurfa að hefjast á meðan á framkvæmdatíma Dýrafjarðaraganga stendur. Hvað flugsamgöngur varðar hefur Viðreisn þegar hafið undirbúning á verkefnum er lúta að því að litið verði á innanlandsflug sem almenningssamgöngur sem og flutningsjöfnun flugvélaeldsneytis. Sem dæmi um aðrar mótvægisaðgerðir sem Viðreisn vill ráðast má jafnframt nema stóraukið markaðsstarf og breytingar á úthlutun byggðakvóta í samræmi við tillögur starfshóps sem nýverið lauk störfum fyrir hönd sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra. Þar er m.a. sjálfræði sveitarstjórnar ákveðið
2. Hvernig verður hagvöxtur á Vestfjörðum aukinn a.m.k. til jafns á við hagvöxt á landinu öllu?
Dæmin sýna að stóraukið fiskeldi verður mikil lyftistöng fyrir Vestfirði sem mun hafa víðtæk margfeldisáhrif og stuðla að fjölbreyttri atvinnustarfsemi á svæðinu. Viðreisn styður uppbyggingu ábyrgs fiskeldis á vísindalegum grunni á Vestfjörðum og telur að með réttum mótvægisaðgerðum verði unnt að hefja sjókvíaeldi á frjóum laxi í Ísafjarðardjúpi í samræmi við ströngustu kröfur.
Bættar samgöngur munu styðja við ferðaþjónustu og atvinnulíf en jafnframt þarf að leggja áherslu á að bæta aðra innvið, einkum raforkuöryggi fjórðungsins sem er óásættanlegt í dag.
Jöfnun annarra búsetuskilyrða, til að mynda niðurgreiðsla á ferðakostnaði vegna heilbrigðisþjónustu þarf einnig að bæta, ásamt því að styrkja þjónustu á svæðinu sjálfu og styðja ennfrekar við menntastarf á borð við háskólasetrið sem gefið hefur góða raun.
3. Hvernig verður unnið að því að laun á Vestfjörðum verði ekki lægri en annars staðar á landinu? Kemur þar til greina að bæta lágtekjusvæðum upp lægri tekjur með tekjujafnandi aðgerðum svo sem hærri persónuafslætti?
Í byggðalögum sem byggja öðru fremur á sjávarútvegi er lykilatriði að koma böndum á krónuna og taka upp nýjan gjaldmiðil. Þannig eykst fyrirsjáanleiki í rekstri og tekjur haldast stöðugar. Að öðru leyti er mikilvægast að jafna búsetuskilyrði og styrkja atvinnulíf á svæðinu, til að mynda í gegnum fiskeldi og aukna ferðaþjónustu.
4. Hvaða ráðstafanir hyggst flokkurinn ráðast í til þess að hækka íbúðaverð a.m.k. til jafns á við almenna hækkun á landsvísu hverju sinni?
Stefna Viðreisnar í húsnæðismálum almennt er að lækka vaxtakostnað og þar með afborganir með innleiðingu nýrrar peningamálastefnu. Þannig má jafnframt lækka byggingakostnað á nýbyggingum. Íbúðarverð mun ávallt haldast í hendur við framboð og eftirspurn og því er vænlegasta leiðin til að hækka íbúðarverð að fjölga störfum og snúa þannig við íbúaþróun síðustu ára.
